Şu anda tam olarak hatırlayamadım ama şöyle bir tespit okumuştu. Umarım yanılmıyorum, sanırım Halikarnas Balıkçısı’ndan okumuştum. Belki de Ramsay’dan mı acaba? Yine de tırnak içine alarak yazıyorum. Bu konuda hassasım. Özü şöyle bir şeydi: “Her uygarlık kendi üzerine gelen istilacıları içine alır. Önceki uygarlıkla yeni gelen uygarlık harman olur. O topraklar, uygarlığının yeni bir aşamasına geçer. İstila edilenle istila eden kardeş olur. Birbirlerinin öncesi ve sonrası olurlar. Bu yüzden her kültür, biraz öncesi, biraz kendi, biraz sonrasıdır. Böylelikle toprakların kültürü gelişir. Bu durum, Anadolu için de böyledir. Bundandır ki yaşadığımız topraklarda bizden önce kim yaşam üretmişse onlar da bizdir. Biz onların devamı olan halkız.” Yazdım ya kanaatim, Halikarnaslıya kaydı biraz.
Bu tespit, katıldığım bir tespittir. Katılmayanlara selam olsun. Bundandır ki yerleşimlerimizin, önceki isimleri ile oynanmaması tarafıyım. Şu köylerin mahalle yapılmasına da bir o kadar taraf değilim. Neyse, konuyu dağıttım biraz. Ben döneyim yine motor sürmelere.
Pers Yolu’nun bundan sonraki bölümünde çam ağaçlarından oluşan geniş orman alanları var. Bir yandan da katran yetiştiriyor orman dairesi. Önceden ormansız olan alanlarda. Yeni tür olarak. Orman içi boşluklar da buğday, arpa, nohut tarımı yapılıyor. Bu durum, Lale Köyü eteklerinde uzanan tarım alanlarına varıncaya kadar böyle devam eder.
Yolun, yirmi ikinci kilometresine gelince bir çatal oluşur. Pers Yolu Çatalı diyoruz buraya biz. Lale Köyü halkı, “Suçatı” der. Suçatı da güzel bir isim. İki ya da daha çok suyun birleştiği, çatıştığı, karıştığı yer anlamında. Bildiğimiz gibi her yol, özellikle antik yollar, olabilecek en kısa mesafelerde ilerler. Güvenlik, beslenme gibi konuları gözeterek kuşkusuz. Bundandır ki Pers Yolu güneydoğu yönündeki boğaza ilerler. İki kilometre sonrası Kaynar Kamp Alanı’dır. Güneybatı yönde ilerleyen yol Lale Köyü’nün, Yeni Lale, Merkez Lale ve Kaynar Lale olarak üçe ayrılmasından sonra Merkez Lale olarak belirlenmeye başlayan, eski yani ilk kuruluşun yapıldığı Lale Köyü’ne ilerler. Çatak’tan, yaklaşık iki kilometre sonra, bir Pers Yolu dostu aileye ulaşır. Ateş Ailesi’ne. Ailece işlettikleri bir çiftlikleri var ailenin burada. Çiftlik binalarının, yola cephe olan yerinin üzerinde çağıl çağrış bir çeşme akar. Taş yapıdır gövdesi. Sular geleni geçeni.
Pers Yolu’nun keşif çalışmaları yürüyüşlerinde altı yıl falan önce tanıştık, biz kâşifler olarak aile ile. Bir kurban bayramının arifesi ya da birinci günüydü. O gün görmesek de öğrendiğimiz Ahmet ve ikizi Recep askerdeymiş. Kızları ile birlikte, bizim çadırın alt kısmında bulunan çeşmenin yanındaki rampaya, araçlarını yanaştırıp, kurbanlık yüklemeye çalışıyordu, anne Ayşe ve baba Mustafa. Başarılı olamıyorlardı. Bir an önce pazara götüreceklerinden acele ediyorlardı bir yandan. Çadırın içinden durumu anlayan ben, ne de olsa hayvancılık işlerinin içinde pişmiş biri olarak, yardım için çıktım.
Yeterli sayı olunca hemen yükledik kurbanlıkları. Aceleyle tanıştık. Yukarıda yazdığım durumları konuştuk. O günden tanış ve dostuz onlarla. Vakti gelince, Ahmet ve Recep askerden geldi. Onlarla da tanıştık. Her geçişimizde görüşürüz. Ciddi katkıları vardır Pers Yolu’nda.
Ailenin ikiz çocuklarından Ahmet, şair sanatçı ruhludur.Yazmaya, söylemeye çabalar. Bağlama konuşturur. O bir Homeros oğludur. “Pers Yolu’nda yanan ateş” derim onun için. Kendi bölgesi için bir çeşit Pers Yolu koordinatörüdür.
Bütün bunlardan dolayı, Pers Yolu’nun, çataktan sonra, Merkez Lale’ye uzanan kısmına, “Ahmet Ateş Yolu” adını verdik, Çatak’la Kaynar Kamp Alanı arasına. Beş kilometredir tamamı. Pers Çatalı Boğazı’ndan, üç kilo metre daha uzun.
Ahmet Ateş Yolu, işaret ettiğim gibi, merkez köye uzanır. Yolun yarının üzerinde bir bölümü asfalttır. Merkezde bulunan yapılar tamamı taş yapı olup, önemli oranda yıkılmış durumdadır. Ne insan ne de insanla yaşayan canlılardan kimse yoktur içinde artık. Ateş Çiftliği’nden kısa bir mesafe sonra asfalt yola çıkılır. Yürüyüş yönümüze göre ileri bir başka deyişle güneydoğu yönde ilerlersek, merkeze ulaşırız. Asfalta çıktığımız yer ile merkez arasında, doğu yönde sapan bir tane asfalt sapak vardır. Kaynar Kamp Alanına yaklaşık bir kilometre sonra, buradan devam ederek varırız.
27 Mayıs 2025. Devam edecek.
PERS YOLU MOTOR SPORLARI / 4
