Antik Çağ’da yaşamış İyonyalı Halk Ozanı Homeros’a atfedilen çok beğendiğim bir söz var, der ki; “Ölçüsü kaçtı mı, en güzel şeyler bile bıktırır insanı.” Ölçü, ne eksik ne fazla, herkese hak ettiği değeri teslim etmektir. Eleştirinin de ölçüsü var; öncelikle eleştiri geçerli ve mantıklı olmalı, öneriler içermeli, eleştirilen konunun olumlu ve olumsuz yanlarını irdelemeli ve de yapıcı olmalıdır. İçinde bulunulan konjonktür mutlaka dikkate alınmalıdır. Bunlar yoksa ve eleştiri salt bünyeyi tatmin etmek için yapılıyorsa halk deyimimizle bu kabak tadı verir.
Arada böyle kabak tadı veren, kendini muhalefeti eleştirmenin dayanılmaz hafifliğine kaptırmış kişilerin kaleme aldığı yazılarla karşılaşıyor ve hayrete düşüyorum. Kendimi ‘madem öyle, eleştirilerini aynı dozda, seçtiğin aynı sözcüklerle iktidar ve iktidarın başı için yazda görelim’ demekten geri alamıyorum…
Bilirim, muhalefeti eleştirmenin hiçbir riski yok, gerçekten yok! İstediğini yaz çiz, istediğini söyle, hatta hakaret et; hiçbir risk taşımaz. Belki şikayetçi olunması durumunda dosyanız da tesadüfen Cumhuriyetin bir savcısına ya da Cumhuriyetin bir hakimine denk gelirse ceza alırsınız. O kadar…
Eleştiriyi yapan; tek adam rejiminin, değişen yönetim sisteminin ve otoriterleşmesinin sonuçları ortada iken, denetleme ve bilgi paylaşım mekanizmaları çökmüş iken, makam araçları, jetler, saraylar, çifte, üçlü-dörtlü maaş alan bürokratlar var iken, bu kadar işsizlik, yoksulluk ve açlık var iken, adaletsizlik duygusu her alana hakimken, millet hesap vermeyen keyfi ve otoriter rejime alışıyorken, paralelinde demokrasi erozyonu yaşanırken, gündem saptırarak “Cambaza bak!” tuzağına düşmemelidir.
Ülkeyi yönetmese de, devletin gidişatına yön vermese de, suyun başında oturmasa da muhalefette eleştirilmelidir. Eleştiriler, ölçülü olduğunda muhalefeti güçlendirir, ona ayna tutar. Ancak bir konuda eleştiri yapmak için elimizde veriler, gözlem ve politik analizimiz olması gerekir. Yani eleştiri somut, ölçülebilir kriterlere dayanmalıdır. Her şeyden önce objektif olmalıdır. Değilse o eleştiri subjektif, önyargılı ve maksatlıdır.
Bu arada zam yağmuru sürüyor; bu gece yarısından itibaren benzine 77 kuruş, motorine 31 kuruş zam geliyor…