Dünya üzerinde bilinen ilk yollardan olan ve geçmişi 2 bin 500 yıl öncesine dayanan Pers Yolu, ulusal düzeyde katılımcılarla ikinci kez yüründü. 2010 yılında gazetemiz yazarlarından Bukay İnce tarafından keşfedilen, ilk kitlesel geçişi de geçtiğimiz yıllarda Mut Çıtlık Doğa Gezginleri’nce Emine-Bukay İnce rehberliğinde yapılan Mut-Karaman arasındaki 2 bin 500 yıllık tarihi Pers Yolu; 22-27 Ağustos tarihleri arasında düzenlenen bir organizasyonla doğa gezginlerinin yürüyüşüne yeniden açıldı.
Bukay İnce’nin girişimleriyle, Mersin Büyükşehir Belediyesi, Karaman Belediyesi, Mut Belediyesi, Mersin Büyükşehir Belediyesi Mut Koordinasyon Şube Müdürlüğü’nün destekleriyle düzenlenen Pers Yolu Yürüyüşü’ne Türkiye’nin farklı illerinden gelen 120 kişilik yürüyüşçü grubu ve İran’lı bir kadın dağcı katıldı. Pers Yolu Yürüyüşünde, Karaman’dan başlayanlar 5 gün, Mut’tan başlayanlar ise 3 gün boyunca yürüdü.
İnce: “Bu yol Pers İmparatorluğu’nun açtığı bir yol.”
Etkinliğin fikir babası ve düzenleyicisi Bukay İnce, Pers Yolu Yürüyüşü’yle ilgili olarak gazetemize bilgi verdi. Bu yolu 2014 yılında yürümeye başladığını belirten İnce, “İlk yürüyüşümüzde adını Mut Yolu koyduk. Mut Yolu dememizin nedeni yöre halkının Mut Yolu demesiydi. Yürüyüşlerimize Mut Yürüyüşü dedik. O arada babamla bu konudaki sohbetlerimizi derinleştirdim ve yolun merakı büyüdü bende. 1960 yılına kadar yöre ve Silifke tarafından gelen insanlar İç Anadolu’ya bu yoldan geçiyormuş. Köylüler kendi bölgelerinde angare denilen yöntemle yolun bakımını yapıyorlarmış. Ticaret bu yoldan yapılıyormuş. Babam Kavaközü’nde, yani kadim Sibila kentinde yaptığı kaşar peynirleri, dedemin develerle bu yoldan İstanbul, İzmir gibi kentlere ulaştırdığını anlattı. Sonraki yıllar bölgemizde böyle bir yürüyüş yolu olmamasına atfen, yürüyüşün adını Büyük Mut Yürüyüşü olarak yapılandırdık. Ancak bu çok sürmedi. Ayaklarımızın altında yeryüzünün ilk yolunu çiğnediğimizi çok çabuk keşfettik. Günümüzden 2 bin 500 yıl önce yaşamış olan Pers İmparatorluğu’nun açtığı bir yoldu yürüdüğümüz yol!” dedi.
“Üçüncü Haçlı Ordusu bu yolu kullanmış.”
Pers Yolu’yla ilgili yaptığı araştırmalardan bahseden İnce, şunları söyledi: “O tarihlerde Anadolu İran merkezli Pers İmparatorluğu’nun yönetimindeydi. İmparatorluk Anadolu’yu yönetmek, topladığı vergileri Persiya’ya götürmek için Dünyanın ilk yolunu yaptırmıştı. Yol boyunca Dünyanın ilk posta teşkilatını çalıştırıyordu. Bu nedenle diğer ulaşım sağlayan yerlerden farklı olarak bu yolda atlı arabalar gidip geliyordu. Güvenliği sağlamak için yol üstünde karakol kentler kurmuştu. Doğup büyüdüğüm Kavaközü Köyü’nde ve çevresinde Dünya tarihi coğrafyacılarının kayıp kent olarak literatüre kaydettikleri kadim Sibila kentini arıyordum. O arada yazılı kaynaklara ulaşmaya çalışıyordum ki Üçüncü Haçlı Ordusu’nun seyrini araştırdım. Çünkü Üçüncü Haçlı Ordusu bu yolu kullanmıştı. Nitekim yazılı kaynaklara ulaştım. Pers Yolu’nu keşfetmiştim. Yolumuzun adını değiştirdik. Emek çekenlerin adını verdik: Pers Yolu.”
“Pers Yolu’nu Uluslararası Yürüyüş Yolu yapma kararı aldık. Yolu Dünyaya açacağız.”
Pers Yolu’nda her yıl yürüdüklerini ve araçla geçtiklerini ifade eden İnce; Pers Yolu’nu Uluslararası Yürüyüş Yolu yapma kararı aldıklarını ve ilgili çalışmaları başlattıklarını kaydetti.
Pers Yolu’nu ilçemize, ülkemize ve Dünyaya açmak istediklerini, çok yönlü sportif ve kültürel yol olarak kullanacaklarını belirten İnce, işaretlemelerin tamamlanmasa da Pers Yolu’nun kullanılmaya başlandığını söyledi.
“Pers Yolu dikkatleri bölgemize çekecek.”
2024 yılı içinde, 22-27 Ağustos tarihleri arasında Pers Yolu Yürüyüşü’nün ulusal ve uluslar arası düzeyde ikincisini gerçekleştirdiklerini belirten İnce, “Bu yürüyüşte Pers Yolu üzerinde bulunan Pers İmparatorluğu şehri olarak kurulmuş kayıp kent Sibila ve Punura’nın keşfini yapıp Dünyaya duyuracağız. Bu duyuruların yapılması, bölgemize ilçemize dikkatleri çekecektir. Pers Yolu’na ilgiyi arttıracaktır” dedi.
İnce, gerçekleştirdikleri Pers Yolu Yürüyüşüyle ilgili şu bilgileri verdi: “Yürüyüş için katılımcılar Mut merkezde Çınaraltı’nda toplandı. Buradan araçlarla Mersin – Karaman il sınırına gidildi. Vardığımız yer kadim Punura kenti, şimdiki Yağlı Yaylası’dır. Burada Pers Yolu’nu başından yani Oğuz Ağıl Deresi Karaman başlama noktasından yürümek isteyen ekiple buluştuk. Punura’yı tanıttıktan sonra yürüyüşe geçildi ve Sibila kadim kentine varıldı. Buranın tanıtımı yapıldıktan sonra aynı gün Kavaközü Köyü’nde gece için kamp yapıldı. İkinci gün yürüyüşe geçilerek Avoluk yaylasında ve Ulama Yaylası’nda kamp yapıldı. Üçüncü gün yürüyüşte Mut izleme terasına gelindi. Roma köprüsüne kadar yürüyüp, Mut’a dönüldü.”
Bukay İnce, bu yıl gerçekleştirdikleri Pers Yolu Yürüyüşü’nde destek ve katkı verenlere şöyle teşekkür etti: “Bu yılki faaliyetimiz ile ilgili olarak Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı’ndan destek talebinde bulunduk. Projemiz Kadın ve Aileden Sorumlu Daire Başkanlığı sorumluluğunda kabul edildi. Buradan Pers Yolu Yürüyüşü aktivitemizde sorumluluk alan, yürüyüşe bizzat katılacağını beyan eden Mersin Büyükşehir Kadın ve Aileden Sorumlu Daire Başkanımız Şerife Hasoğlu Dokucu Hanım’a teşekkür ederiz. Pers Yolu ilçemiz Mut, Mersin, Türkiye ve Dünyaya hayırlı olsun derken; bütün bu süreçlerin her anında yanımda olan, beyin fırtınalarıma eşlik eden, değerli yol arkadaşım dağcı, Pers Yolu Rehberi Emine İnce’ye çok teşekkür ederim. O olmasaydı bu yolculuk eksik olurdu. Pers Yolu’na verdiği emeğe karşılık, onun yolda çekilmiş fotoğrafı omzuna yolda bolca bulunan Kızıl Sincap koyarak Pers Yolu amblemine yerleştiriyoruz. Böylelikle Pers Yolu yaşadıkça Dağcı Emine İnce de yolla birlikte anılacak. Son olarak diğer sportif kültürel faaliyetlerimde olduğu gibi Pers Yolu faaliyetimin tanıtımında yanımda olan Mut’unsesi Gazetesi ve sorumlu yazı işleri müdürü, gazeteciliğini taktir ettiğim, kişiliğine saygı duyduğum, değerli arkadaşım Gazeteci Mehmet Gürbüz’e çok teşekkür ederim. Pers Yolu’ndan Persi selamlar.”