Bütün bu durumlardan dolayı az önce ayrıldığımız pınar başının, Karaman yönünde, yüz metre kadar ilerisinde “Dere Çatalı” ( Navdalı Sapağı) dediğimiz yerden itibaren, tekerlekli araç yolu, pınarın batısından, yürüyüş yolu doğusundan devam eder. Böylelikle Pers Yolu’nun çoklu kültür yolu işlevi, fiziki anlamda ilk defa burada aktif olur.
Şimdilerde takip ettiğimiz yol, hala stabilize, yani işlenmiş toprak yoldur ama son yirmi yıl öncesindeki izlerden eser kalmamıştır. Yirmi yıl içinde yolu buradan geçen, bir rüzgâr enerji santrali kuruldu, yakın çevreye. Kadim Yağlı Merası bu koca yolla ikiye bölündü,Anlamsız ve ruhsuz olarak. Yağlı’nın mera gerçeğine, Punura’nın kadim bütünlüğüne tezat.
Alabildiğine çirkin, çoklu çirkin olarak. Hemen öncesinde bu koca çirkin yolun altında kalan bir yol yapılmıştı, politik tercihle ve tamamen yersiz olarak. Önceki zamanlarda buralara yaylaya çıkan, Kavaközü Köyü’nün meralarında kiracı olan, Selamlı Yağlısı Köyü, yaylacıları için. Çok geçmedi kendileri için yol yapılan insanlardan iki kişi dışında, hiç kimse yaylaya gelmez oldu. Bütün bunların yanısıra, Yağlı’nın, konu ettiğimiz yolun, Karaman asfaltı Kavaközü Köyü yolu üzerinden ayrıldığı yerin, yüz metre kadar kuzeyinden başlayıp, Dereçatalı na çıkan bir yolu da vardı. Kadim zamanlardan buyana. Bizzat ben de bu yolu arada sırada olsada kullandım. Motorla ve düşe kalka. O dönem yol iş makinaları ile bakılıp çekilmiyordu. Kış koşulları yolu bozuyor, motorlu ulaşım sayılı olduğu için, pek önemsenmiyordu. Yol üzerinde otlayan küçükbaş sürüleri de yoğun çakıllanmaya neden olurdu.
Yirmi yıl öncesinde pınarın batısını takip eden yol bir patika olarak, Selamlı Yağlılılarının, sayısız çadırlarının içinden geçip, Yukarı Kömürcü Köristanı, Yukarı Kömürcü Vadisi, Piseyalağı üzerinden Kavaközü’ne ulaşırdı. Benim de çok defa gidip geldiğim, bir patika olarak.Zamanla gelişen ulaşım araçları ve iş makinalarının, Kavaközü – Yağlı arasında gidip gelebilmesi için, şimdi takip edeceğimiz yol yapıldı. Yine Dere Çatalı’ndan yani Navdalı Sapağından başlıyor yol. Kadim yolun, yeni açılan res santrali yoluna bağlandığı kavşağın az ilerisinde yeni bir kavşakla devam edip, yine, artık olmayan çadırların olduğu yerden geçip, kadim patikadan ayrılarak, güneydoğu yönde ilerleyip, Yukarı Kömürcü Köristanı na ulaşıyor.Köristanı görmeden ilerleyen yoldan, Köristan’ın kendini belli ettiği yerde elli metre kadar, batı yönde ilerlediğimiz zaman, Köristanı görürüz. Köristan la birlikte, muhteşem bir vadi olan, Yukarı Kömürcü Vadisini de. Araçla değil ama ayakları ile Pers Yolu’nda ilerleyenler, isterlerse, bu vadiden geçerek de Kömürcü içlerinde Ana Pers Yolu’na çıkabilirler. İsterlerse de Piseyalağı üzerinden Sibila eteklerinde yine ana yola ulaşırlar. Biz şimdi Pers Yolu Motor Sporları yolunu takip ediyoruz ve Yukarı Kömürcü Köristanı na dönmeyeceğiz. Güneydoğu ya dönüp ilerleyeceğiz. Dikkatli ilerleyeceğiz ama. Stabilize başlayıp yine stabilize ilerleyen yol oldukça sıkıntılı. Toprak yapı, oldukça yumuşak. Islanma durumunda kaymaya çok yatkın. Keskin virajlı. Yüksek eğimli. Bu özelliklerini hiç kaybetmeden ilerleyip, Çarşaklı Boğaz’ın bittiği yerin az ilerisine, Koyunyunağı üstüne çıkacağız. Balıkçıyı geçince, Kadim Kocaçayır da Sibila ya dönmeyip, Karaman Geçiti yönünde ilerleyeceğiz. Kömürcü Çayı üzerindeki Kavaközü Köprüsü’nü geçip, Aşağı Kömürcü yolundan ilerleyip, Kocaçam a uğrayıp, Kadim Sibila Kenti’ne varacağız. Ardından, Kavaközü Köyü İlkokulu.
Burada, Kocaçayır da Pes Yolu yürüyüşlerindeki yoldan, ikinci defa çıkıyoruz. Bunun nedeni Kocaçayır boyunca ilerleyen Koyunyunağı Çayı’nı araçla geçemememiz. Karadeğirmen karşısında da geçemeyeceğimiz bir yer bulunmasıdır. Bu iki nedenle tekerlekli geçişler için yolu, Karaman Geçiti berisinde bulunan köprüye yöneltiyoruz.
Demir atlar bu yolu tutacaklardı, Yağlı merası üstüne, bir karabulut çökmeseydi.
Yağlı’nın koca söğütü ile şimdi altında kuytulandığımız kayaya ulaşmamız çok kısa bir zamanda olmuştu ama iyi ıslanmıştık. Özellikle ben. Üzerimdeki yağmur ve rüzgar geçirmeyen kıyafetimi çok sıcak olduğu için çıkarmış, yağmurdan kaçma telaşımız arasında da giymeye fırsatım olmamıştı. Alttaki kıyafetlerim de su geçirmez değiller, diğer yandan. Kaskım da elimde. Kaskla fotoğraf, video çekemiyorum da ondan.
Hızla başlayan, hızla yağan yağmur, aynı hızla durdu.
Olduğumuz yerde çokta karabulutlu olmayan gök baba, açıldı.
6 Temmuz 2025. Devam edecek.
PERS YOLU MOTOR SPORLARI / 9
