Mut’ta Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar’ın da katıldığı “Taze Kayısı Üretim ve İhracatını Değerlendirme Toplantısı” düzenlendi.
Ziraat Odası Salonu’nda düzenlenen toplantıya; Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar, Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan, İlçe Kaymakamı İhsan Ayrancı, Belediye Başkanı Murat Orhan, İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem Karadağ, Akdeniz İhracatçılar Birliği (AKIB) Yaş Sebze ve Meyve İhracatçıları Birliği (YMS) Yönetim Kurulu Başkanı Ferhat Gürüz, Ak Parti MKYK Üyesi Mustafa Sever, Mut Ziraat Odası Başkanı Muharrem Yılmaz, Mut Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şahin Sezer, daire amirleri, üreticiler, tüccarlar ve yurttaşlar katıldı.
Yılmaz: “Çiftçimizin yanında olduk.”
Toplantının açılışında konuşan Mut Ziraat Odası Başkanı Muharrem Yılmaz, tarımla geçinmekte olan bir ilçe olduğumuzu belirterek, “İlçemizde 77 bin 800 dekar alanda kayısı üretimi yapılmaktadır. Türkiye’de yüzde 85’lik sofralık kayısı üretimi ilçemizde yapılmaktadır. Bunun yüzde 70’i ihraç edilmekte olup, üretim noktasında İlçe Tarım Müdürlüğümüzle birlikte koordineli olarak her aşamasında olduk. Çiftçilerimizin yanında olduk” dedi.
“Hal tahsisi konusunda yardım bekliyoruz.”
Mut Ziraat Odası olarak yaptıkları çalışmalardan bahseden Oda Başkanı Yılmaz, yaşadıkları sıkıntıları ve taleplerini dile getirdi. Yılmaz, “Bizim Mut ilçesinde tam kapsamlı bir halimiz yok. Hal noktasında bazı sıkıntılarımız var. Bu halimizin daha modern olması için bazı çalışmalar yapmaktayız. Bununla ilgili Büyükşehir Belediye Başkanlığıyla çok defa görüşmeler yaptık. Kendileri hal tahsisi için Bakanlığın tahsisi yapması noktasında çalışmalar yapacaklarını beyan ettiler. Bu hususta yardımlarınızı bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Üreticilerin son yıllarda yaşadıkları sıkıntılara da değinen Yılmaz, en büyük sıkıntısının ürettikleri ürünleri komisyonculara verdikten sonra ücretlerini alamamaları olarak gösterdi. Meysuluk kayısı fiyatının erken belirlenmesini de isteyen Yılmaz; su bedellerinin çok yüksek olduğundan yakındı ve bu konuda yüzde elli hibe desteğinin tekrar verilmesini talep etti.
Sezer: “Pazarlama konusunda sıkıntı yaşıyoruz.”
Mut Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şahin Sezer, toplantıda yaptığı konuşmada, “Tarım ilçesiyiz. 2 bin 860 km karelik bir alanda Türkiye’nin 13. büyük ilçesi olarak her toprağından, 0 rakımından 2 bin 100 rakımına kadar cenabı Allah öyle bir toprak vermiş ki her şeyi yetiştirebiliyoruz. Ama bunun pazarlaması konusunda sıkıntı olduğunu düşünüyoruz ve herkes bu konuda birleşmiş durumda” dedi.
“Mut Hali yetersiz.”
Mut halinin yetersiz olduğun belirten Oda Başkanı Şahin, “Bunun güncellenmesi için tahsis problemi var. Bunun halledilerek artık modernizasyon bir hal olması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Şahin diğer taleplerini ise şöyle sıraladı: “Su teşviki Mut için çok önemli. Şu anda herkes kaç lira fatura geleceğinin derdine düşmüş durumda. Yüzde 50 destek devam ederse sayın Bakanım, inşallah Mut’u mutlu edersiniz. Zeytin zeytinyağı dane desteği artık çok komik rakamlarda kaldı, güncellenmesi gerekiyor. Aynı zamanda bu dane desteğinin kayısıda da verilmesi gerekiyor.”
Gürüz: “Kayısı üretiminin kalitesinin yükselmesine katkıda bulunmak istiyoruz.”
Toplantıda konuşan Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (AKİB) Başkanı Ferhat Gürüz, bölgenin katma değeri yüksek ürünlerinden biri olan kayısı üzerine yoğunlaşmak amacıyla toplandıklarını söyledi. AKİB Başkanı Gürüz, “Temennimiz bu çalıştayın kayısı üretiminin kalitesini yükseltmesine katkıda bulunmak ve ihracatı artırarak ülke ekonomimize daha fazla net döviz girdisi sağlanmasıdır” dedi.
“Kayısı hasadı sonrası işlenmesi süreçlerine yardımcı olmaya hazırız.”
Kayısının klimakterik bir ürün olduğunu belirten Gürüz, kayısı hasadı ve hasat sonrası dikkat edilmesi gereken konularda bilgiler verdi. Gürüz, “Kayısı pazarı olan bir meyve türüdür. Uygun hasat ve uygun işleme yöntemleriyle ihracat şansımız artmaktadır. Mut kayısı yetiştiriciliği için uygun bir mikroklima özelliğini taşımakta olup, ürünün hasat ve hasat sonrası işlenmesi süreçlerinde bizde yardımcı olmaya hazırız” şeklinde konuştu.
“Türkiye’den ihraç olan kayısıların çok büyük bir kısmı Mut’tan yapılıyor.”
AKİB Başkanı Gürüz, dünyada ve ülkemizde kayısı üretimiyle ilgili şu bilgileri verdi: “FAU verilerine göre 2022 yılında dünya genelinde 3,9 milyon ton, Türkiye’de 803 bin ton kayısı üretimi gerçekleşti. Ülkemiz dünya kayısı üretimi sıralamasında yüzde 21 payıyla birinci sırada. TRADEMAP verilerine göre 2022 yılında dünya genelinde 370 bin ton kayısı ihracatı gerçekleşti. Ülkemiz bunun yüzde 26’sını gerçekleştirerek, 97 bin ton ihracat gerçekleştirdi; İspanya ve İtalya’nın ardından dünyada üçüncü en çok ihracat yapan ülke haline geldik. Türkiye’de son 5 yıldaki kayısı ihracatına baktığımız zaman 68 bin tondan 97 bin ton 100 bin tonlara ulaştığımızı görüyoruz. En önemli pazarımız Rusya Federasyonu, daha sonra Almanya; değer bazında söylüyorum tonaj bazında Irak daha fazla. Ukrayna Romanya ve Irak olarak en büyük 5 ihracat pazarımızı söyleyebilirim. Türkiye’de mayıs ve haziran ayında Türkiye’den ihraç olan kayısıların çok büyük bir kısmı Mut’tan yapılıyor. AKİB YMS olarak biz tüm Türkiye’den yapılan kayısıların üretimlerini de göz önüne alırsanız, tüm Türkiye’de yüzde 60’ını AKİB olarak biz gerçekleştiriyoruz.”
Karadağ: “Mersin’de üretilen kayısının yüzde 85’ini Mut üretiyor.”
Toplantıda konuşan Mersin İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem Karadağ, Mut’un çok önemli bir konumda, çok değerli ürünlerin alınabileceği mikro klima olan bir ilçe olduğunu belirterek, “Burada 712 bin dekarlık alanda tarımsal faaliyet yapılmaktadır. 217 bin dekarlık kısmı tarla tarımı olarak yapılmakta, 20 bin dekarlık kısmında sebze üretimi, 444 bin dekarlık alanda meyve üretimi yapılmakta. Hele hele burada kayısı, zeytin, incir ve bazı çok önemli ürünlerin üretildiğini ve ihracata gittiğini görüyoruz. Kayısı üretiminde Mersin’imiz ikinci sırada, Mersin’de üretilen kayısının yüzde 85’ini Mut ilçemiz tek başına üretiyor” dedi.
Pehlivan: “Sofralık kayısı üretimin merkezi Mut.”
Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan yaptığı konuşmada, 2007 yılında ‘Mut Kayısısı’ adı ile tescillenen ve 101 bin 523 dekar alanda en fazla üretimin 77 bin 800 dekar alanda 127 bin ton ile Mut’ta üretildiğini belirterek; “Sofralık kayısı üretimin merkezi olmakla beraber % 85’i Mut ilçemizde üretilmektedir” dedi.
2023 yılında ülkemizin 87 bin ton olan yıllık yaş kayısı ihracatının 71 bin ton ile % 82’sinin Mersin ilinden yapıldığını belirten Vali Pehlivan, “İlimizin tarım sektöründe ve Mut ilçemizin kayısı üretiminde gösterdiği başarıyı önümüzdeki süreçte daha çok pekiştirilmesine, elde edilen katma değerin artırılmasına, ihracatın daha da geliştirilmesine yönelik çalışmalarımız, çiftçilerimiz, üreticilerimiz, kooperatiflerimiz ve meslek kuruluşlarımızla el birliği ve işbirliği içerisinde kararlılıkla devam edecektir” şeklinde konuştu.
Ağar: “Mersin 2023 yılında 18.7 milyon dolarlık taze kayısı ihracatı gerçekleştirdi.”
Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar ise, toplantıda yaptığı konuşmada şu bilgileri verdi: “Ülkemizin yıllık tarımsal üretimi 58.6 milyar seviyesinde. Bu üretimle Türkiye’miz dünyada 7’nci Avrupa’da ise lider konumunda. İhracatımıza baktığımızda ise 1980’li yıllarda yaklaşık bin ihracatçıyla başlayan tarım ürünleri ihracat serüvenimiz büyük ölçüde 4 temel tarım ürününe yani incire, üzüme, tütüne ve pamuğa dayanıyordu. Bugün ise, işlenmiş tarım ürünlerinden, geleneksel tarım ürünlerimize geniş bir ürün yelpazesinin dünyanın 212’den fazla ülkesine ihraç eden konumuna ulaşmış bulunmaktayız. Bu kapsamda 2002 yılında 3.7 milyar dolar olan tarım ve gıda sanayi ihracatımız uygulamaya devam ettiğimiz doğru ve etkili tarımsal politikalarla 2023 yılına geldiğimizde yüzde 726’lık bir artışla Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesi olan 31 milyar dolara yükselmiştir. Ülkemiz üretim ve ihracatın lokomotif şehirlerarasında yer alan Mersin 9.7 milyar dolarlık ihracat ile en fazla ihracat gerçekleştiren 7’inci ilimizdir. Tarım ürünleri ihracatından ise yüzde 11.3 pay alan Mersin en fazla tarım ürünü ihracatı gerçekleştiren 4’üncü ilimizdir. 2022 yılında yaklaşık 3.4 milyar düzeyinde olan Mersin Tarım ürünleri ihracatı 2023 yılında 3 buçuk milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mersin ilimizin başlıca tarım ürünleri ihracatını hububat ve bakliyatlar, yaş Meyve sebze ve yağlı tohumlar ihracatı oluşturmaktadır. İlimizin de çok güçlü bir üretim kapasitesine sahip olduğu yaş meyve sebze sektöründe ülkemizin 2023 yılı ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 18 artarak 3 buçuk milyar seviyesinde gerçekleşmiştir. Mersin’in yaş sebze meyve ihracatı ise yüzde 26 oranında artarak 900 milyon dolara ulaşmış olup toplam yaş sebze meyve ihracatımızın yüzde 26’sını oluşturmaktadır. Bildiğiniz üzere ilçemiz dünya kayısı üretiminde gerek üretim alanında gerek üretim miktarında birinci sırada yer alıyor. TÜİK verilerine göre, 2023 yılında kayısı üretimi 750 bin ton, zerdali üretimi ise yaklaşık 16 bin 500 ton olarak gerçekleşmiş durumda. Ülkemiz kayısı ihracatı ise 2023 yılında 71 bin 500 ton. Bu taze kayısı ihracatı toplam 58.7 milyon dolar bir gelir elde ettik. Mersin 2023 yılındaki 156 bin tonluk kayısı üretimiyle ülkemiz kayısı üretiminden yaklaşık yüzde 21 pay almakta. Mersin ilimiz 2022 yılında 21.2 milyon dolarlık 2023 yılında 18.7 milyon dolarlık taze kayısı ihracatı gerçekleştirmiş durumdadır.”
“Mut ülke ekonomisine de değer katmakta.”
Bakan Yardımcısı Ağar, “Mersin ili kayısı üretiminin yüzde 80’ninden fazlasını 127 bin tonluk üretimi ile Mut ilçemizin 2007 yılından bu yana coğrafi tescilli ürünü olan Mut kayısısı ile gerçekleştirdiğini görüyoruz. Toplam 77 bin dekar arazide yaklaşık 1 milyon kayısı ağacına sahip ilçemizde 4 bin kayısı üreticimiz tadıyla kokusuyla fark oluşturan bu kıymetli ürünümüzden geçimini sağlamakta ayrıca ülkemiz ekonomisine de değer katmaktadır” şeklinde konuştu.
AK Parti MYK Üyesi Mustafa Sever’in de bir konuşma gerçekleştirdiği toplantı, katılımcıların sorularının yanıtlanmasıyla son buldu.