Almanya’da çalışan bir Türk işçisine komşusu pasta yapar gelir.
“Bayramınız kutlu olsun.” Önce şaşırırlar, sonra dayanamayıp sorarlar:
“Ne Bayramı?”
“Bu gün sizin en büyük bayramınız.”
“Ha bu gün 29 Ekim, Cumhuriyet Bayramı.”
O yıldan sonra her yıl o Alman komşuları pastasını alıp, onlarla Cumhuriyet Bayramını kutlarlar. Onlar için alan en büyük oda salondur. Orası bir Cumhuriyet alanıdır.
1933 yılında Cumhuriyetin 10. yıl kutlamaları Korucuk’ta dudun dibinde kutlanmış. Köy bekçisi tüm komşu köylere giderek ev ev dolaşmış. Davet etmiş. Orada kazanlar kaynatılıp yemekler yenmiş. Orta oyunları (Arap Oyunu, Bişşek Gelin, Kız Kaçırma) oynanmış. Sazlar çalınmış. Kadınlı, erkekli mengi oynamışlar.
Altmışlı yılların sonunda, Silifke Balandız yaylasında gençler hep toplanır kaya başlarında ya da Memmi Hüseyin Kır Kahvesinde toplanır söyleşi yapardık. (Tuğrul, Çakır Tol, Leyla Tol Kırmacı, Refik Saydam, Gazi Uğur Çelik anımsayabildiklerim bunlar.) Bizleri ile birlikte genç olmak isteyen Dil Tarihte Öğretim Görevlisi Adil Tol Amca da bizlere hep kültür konuşmaları yapardı. Bize Cumhuriyet ruhunu ve en önemlisi insan olmayı öğretti. Yıllar sonra bazı kitapları okudukça baktım ki, bu kitapları sanki daha önce okumuş gibi hissettim. Sonra düşündüm ki o bilgiler bize Adil Amca tarafından sunulan, genç beyinlerimizde yer eden bilgilerdi.
İşte bu grubumuz ile bir gün Süslü Niyazi’nin kamyona bindik. Balandız üstünde Boklu Alan denilen bir yere vardık. Orda Hasan Hüseyin Efendinin evinin önüne Cumhuriyet Alanı yazılı tahtadan bir tabela çaktık. Bize şeker, lokum dağıttılar. Sonra döndük. Balandız’a kavakların dibine gelince de:
“Duyduk, duymadık demeyin bundan gayri Boklu Alan ismi söylenmeyecek, oranın adı Cumhuriyet Alanı oldu.” duyurusu cami minaresinden İmam Hayalat Goca tarafından okundu.
Oraya birisi Boklu Alan dediğinde, biz hep uyardık. O arada yaptığımız işi Rahmetli Tapucu Rahmi Hazar’a anlattığımda:
“Eskiden Cumhuriyet Bayramları üç gün sürerdi. Sanırım 1940 yıllında, Kışın Taşucu İskele’de, yazın Balandız’da yaylada yaşayan Hasan Hüseyin Efendi, aydın bir din adamı idi. Onun daveti ile Boklu Alan denilen yerde evinin önünde, gece Cumhuriyet ateşleri yakıldı. Gülnar, Silifke orada buluştu. Halk Evleri ile orada temsil bile verdik.”
Yıllar sonra Cumhuriyet Alanı yerleşime açıldı. Oranın girişinde Cumhuriyet Alanı levhası duruyor. Boklu alan ismi çoktan unutulmuş.
29 Ekim 1960 tarihinde, Silifke’de bir Cumhuriyet Bayramı kutlandı. Coşkulu mu coşkulu. Bütün köylerden kamyon, traktörler ile köylüler geldi. Okullar, Silifke halkı bir oldular. Şimdiki Atatürk Anıtı ardında etrafı taş duvarlar ile çevrili alan Cumhuriyet Alanı idi. Gelirler çelenklerini anıta koyarlar. Sonra da bayram törenleri devam ederdi. Sonra ne hikmet ise bir Halk Eğitim binası yapıverdiler. Sonra diğer kalanları da vatandaşa sattılar. Yani bir yerel yönetim İmar Planında değişiklik yapıp, o coşkulu bayram kutlanan alanı yok ettiler.
Cumhuriyetin 100. Yılı tüm ülkede kutlanıyor. Taşeli Kültür ve Sanat Derneği Doğa Gezginleri (TADOG) 28 Ekim günü doğa yürüyüşlerini Balandız – Kırtıl arasında yaptılar. Adı Cumhuriyet yürüyüşü idi. Kırtıl Köyü Müzesi ziyaret edildi. Köyde ilçe kaymakamı Abdullah Aslener ve konuklara sıkma, börek, ayran, çay ikram edildi. Sazlar çaldı, türküler söylendi. 10. yılda kutlanan Cumhuriyet Bayramı 100. yılda da kutlandı. Hafta içinde köyde iki vefat olayı olunca, mengiler oynanamadı. Halaylar çekilemedi.
Gökbelen Eğitim ve Kültür Dayanışma Derneği her bayram olduğu gibi, son yaylada kalanlar ile birlikte Cumhuriyetin 100. yılını Gökbelen Yaylasında kutladılar. Konuşmalar yapıldı. Öğrenciler şiirler okudu.
Ülkenin her yanında cumhuriyet coşkusu devam ederken, halife, şeriat özlemi duyanlar yas tutmaya devam ettiler. 100 yıldır ülkede bir gizli savaş devam ediyor. Demokrasi, Cumhuriyet değerlerini isteyen halk ve ümmet aşkı ile tutuşan şeriat, halife hayalleri ile yaşam bulan ümmet. Siyaset bu kapsamda gidiyor. Dava için her şey mubah.
Yaşasın Cumhuriyet, yaşasın demokrasi, yaşasın laik düzen…
Kaynak :
1. Emekli Tapucu Rahmi Hazar. Silifke.
2. Felteş Dede / Ahmet Duman, Kırtıl Köyü.
3. Gazi Şimşek, Kırtıl Köyü, Silifke.
4. İmdat Kömbe fotoğrafları ile katkı sundu.