Mut’lu hemşerimiz Hakkı Habip Karaman; insanlığın en büyük deneyi olan ve dünyanın her yerinden fizikçi ve mühendislerin evrenin temel yapısını araştırdığı, dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuarını yöneten araştırma kuruluşu Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nde (CERN) çalışmaya başladı.
Küçüklüğünden bu yana bilim ve teknolojiye ilgisi olan 1987 Mut doğumlu Hakkı H. Karaman, CERN’de Atlas deneyi devasa dedektörlerinin yeni nesil soğutma sistemiyle ilgili bir projede, Araştırma & Geliştirme Makine Mühendisi olarak görev yapacak.
Başarısıyla ülkemizin ve ilçemizin haklı gururu olan Hakkı Karaman; doktorasını Avrupa kıtasının en iyi ve dünyanın dördüncü en iyi teknik üniversitesi olan, Einstein’ın da bir zamanlar profesörü olduğu İsviçre’deki ETH Zürich’te yaptı.
İsviçre Ulusal Bilim Vakfı bursu alan ve Dalga Yayılımı Laboratuarı’nda araştırma görevlisi olarak çalışan Karaman, çalışmaya başladığı CERN’le ilgili olarak, “CERN, insanlığın en büyük bilimsel deneyi, atomaltı parçacıkların yerin 175 metre altında 27 km’lik dairesel parçacık hızlandırıcısıyla ışık hızına yakın hızlara çıkarılıp çarpıştırıldığı, dünyanın her yerinden, fizikçilerin ve mühendislerin evrenin temel yapısını araştırdığı, İsviçre’nin Fransa sınırındaki uluslararası bir kurumdur. CERN, maddenin temel yapıtaşlarını, antimaddeyi, karanlık maddeyi ve büyük patlamayı incelemeyi de kapsayan o kadar enteresan ve sıradışı deneylere sahiptir ki, bazen kendinizi başka bir gezegende gibi hissedebilmenize rağmen hayatımızda olan birçok icat da burada yapılmıştır. Mesela, 1989 yılında internetin (www – World Wide Web) ve ayrıca tıpta da kullanılan 3 boyutlu renkli X-ray’in de icat edildiği yerdir CERN” dedi.
Karaman, CERN’deki göreviyle ilgili ise şunları söyledi: “Ben, ATLAS deneyi devasa dedektörlerinin yeni nesil soğutma sistemi ile ilgili bir projede Araştırma & Geliştirme Makine Mühendisi olarak çalışmaya başladım. Burada geliştirilmekte olan bu soğutma teknolojisi daha önce uzayda, uydularda kullanılmış. Yüksek hızlı kamera resimlerinde yapay zeka kullanarak -30 derecedeki iki fazlı karbondioksitin dikey borularda akışının karakteristiğini anlamaya çalışıyoruz, daha önce yapılmamış bir araştırmayı yapmak heyecan verici. Bu teknoloji etkili, çevre dostu ve ilerde bir çok farklı alanda da kullanılabilir.”
Hemşerimiz Hakkı Karaman, CERN sevincini paylaşan herkese teşekkürlerini iletti.
CERN: Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi veya Fransızca adı olan Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire’in kısaltmasıyla CERN, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan, dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuarını yöneten araştırma kuruluşudur. 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN’in 23 tam üyesi vardır. İsrail, Avrupa dışında yer alan tek tam üyedir. Türkiye, ortak üye statüsündedir.
CERN’de yüzlerce bina ve 3000 personel (fizikçiler ve destek personeli) vardır. Bu personelden 100 kadarı kuramsal fizikçilerdir. Diğerleri ise, çeşitli kuramların araştırıldığı deney düzeneklerinin projelerini hazırlayan, yapımını sağlayan ve deneyleri yürüten deneysel fizikçiler ve mühendislerdir. CERN’in kendi personeline ek olarak dünyanın yüzden fazla ülkesinden yaklaşık 10 bin kadar fizikçi ve mühendis de CERN’de yer almaktadır.
