COROPİSSEİS KAVMİ – 2
Dağpazarı köyü eski Jandarma karakol binasıdır vardığımız kahve. Jandarma bu bölgeden kaldırılınca bina, muhtarlık tarafından alınıp, kahve olarak kullanılmaya başlanmıştır. Hemen köy ana girişinde olan bina yol üzeri olup kendini belli eden bir yapı ve konumdadır. Bizim de bu Pers Yolu Motor Sporları geçişimizde rota üzerinde uğrayacağımız son yerdir. Bura halkı ile uzun bir tanışıklığım var benim. Kendimi bilmeyenler isim olarak mutlaka bilirler. Bu tanışlığın geçmişi oldukça gerilere gider. Akrabalığa, buralarda yaptığım nohut ticaretine, son olarak da Pers Yolu etkinliklerime. Bunlarla ilgili olarak girişte verdiğimiz selama hemen bütün kahve halkı selam verirken, ismimi söyleyende çok oldu. Selamlaşma ardından çaylarımızı söylerken içimizden Ahmet anne ve babasını görüp gelmek için köy içine yöneldi.
Bu etkinliğin hazırlanmasında uygulanmasında bir çeşit koordine edici, çekip çeviriciolan Ahmet aslında Kavaközü köyü nüfusludur. Baba yanından muhacir değildir. Anne yanından sa sanırım yarı muhacir. Annesinin babası da köken olarak, Kavaközü nüfusuna kayıtlıdır, ondan. Uzun bir hikâyenin sonunda kız kardeşi ile birlikte Dağpazarı’ na yerleştiği için Dağpazarlı olmuştur anne tarafından dedesi. Ahmet’in adı onun adıdır. Ahmet Kavaközü doğumlu olmakla birlikte ailesinin Dağpazarı’ na yerleşmesi nedeniyle delikanlılığını Dağpazarlı olarak yaşadı. Halen de Dağpazarlıdır. Yürüyüşün başından bu yana demir süvarilere baba evinde bir çay ikram edeceğini söyleye gelse de geldiğimiz zaman itibari ile bu mümkün olamadı. O adımlarını içlerde bir yerlerde olan evlerine doğru atarken biz çaylarımızı yudumlamaya başladık.
Muhteşem bir antik dönem hikâyesi vardır Dağpazarı’nın. Kestel Dağı kaynaklı. Hikâyenin bizlere ulaştırıcısı İskoç kökenli Britanyalı Tarihi Coğrafyacı Ramsay. Onun bulgularına göre, Coropisseis Kavmi isimli bir kavim kurmuş Dağpazarı’nın ilk yerleşimini. Anadolu’nun kayıp kavimlerindendir Coropisseis Kavmi. Kuruluş çok tanrılı dönemlere kadar gitmektedir. Zira yapılan araştırmalarda Zeus ve Athena tapınaklarının varlığı ortaya çıkarılmıştır. Kentte bugün dökük durumda buluna mabet yapılarında çok net ve yoğun şekilde Hristiyanlık izlerine rastlamamızın bir nedeni de budur. Zira bir Roma metropolü olan kent Roma İmparatoru Septimus Severus tarafından doğumdan sonra 1180 civarında ziyaret edilmiş olup kentin güvenliğini sağlama yönünde işler yapılmıştır. O tarihler Roma İmparatorluğunun laik olduğu dönemlerdir ve Hristiyanlık faaliyetleri sıkı bir şekilde yasaklanıp cezalandırılmaktadır.
Coropisseis Kavmi, kurucusu oldukları kente Coropissos olarak, kavim adlarını vermişler. Bugün yapıldığı gibi ogün de küçükbaş hayvancılığı yapılıyormuş bugünün Kestel Dağı ve eteklerinde. Kendi dillerinde Ketis Dağı demişler, Kestel Dağına’da. Coropisseis dilinde Ketis, kestel demek olsa gerek. Türkçe’de de kestel, ketis le aynı anlama gelir. Keçi kılından üretilen textil malzemesi, ip. Şaşırdık mı ya da Coropisseis Kavmi Türk olabilir mi? Ya da Ön Türk. Olur yada olmaz, bu ayrı bir araştırma konusu. Bu benzerliğin alt yapısı keçi ve onun kılından üretilen iptir. Yani üst yapıyı belirleyen maddi alt yapıdır. Zaman içinde Coropissosluların ürettiği tekstil malzemesi Kestel, özellikle Kilikya Bölgesine ve İç Anadolu ve ötesine ihraç edilmeye başlanmış. Geniş üretim hacmi nedeniyle Ketis Dağı ve çevresine Ketis Bölgesi denmiş. Tabiki bu kadar geniş bir hareketliğin yaşandığı Ketis Bölgesine bu hareketliliğe yanıt verecek bir de yol gerekir. O yol ki öncelikle İç Anadolu kapısı Laranda ile Kilikya Bölgesinin kapısı Claudiopolis’i biribirini bağlayan konumuz Pers Yolu’dur. Pers Yolu Persler tarafından yapılmıştır. Coropisseis Kavmi bu yol üzerinde büyümüştür.
Demir Süvari Ahmet dönünce “aşana gün denir” savıyla çay paralarını ödeyen Muhtar Bülent Alp’e Pers Yolu adına teşekkür ederek ayaklandık. Arkadaşlarımızdan ikisi Mut’tan sonra Ermenek’e gidecek ve mesaiye yetişecekler.
Yaklaşık yarım saat civarı bir kanatlı zamanda Ermenek yol kavşağında oldu uçan tekerleriyle demir atlar. Güvenlik şeridinde toplaştık. Veda zamanı. Sarıldı dostlar. Yeni dostları ben de sarıldım onlara. Teşekkür ettim Pers Yolu adına. Her birine ayrı ayrı. Sevgiyle. Pers Yolu’nun, çoklu kültür yolu olma serüveninin ilk adımını beraber atmıştık. Bundan böyle Pers Yolu Dünya Kültür Yolları literatüründe çoklu kültür yolu olarak anılacak yanı sıra kültür yollarına çoklu şeklinde yeni bir boyut ekleyerek liderlik yapacak.
Pers Yolu’nda ilk motor sporları etkinliğimiz burada bitiyor. Demir süvariler, teşekkür ediyorum arkadaşla. Sevgili okurlarım. Türkiye’nin çoklu kültür yolu olan Pers Yolu üzerinde ilk motor sporları etkinliğinin demir süvariler ve siz değerli okuyucularımızla birlikte Pers Yolu’nu büyüttük. Bundan sonra yapacağımız etkinlilerde buluşmak üzere. Pers Yolu selamıyla persi selamlar, sevgiler, saygılar.
İnce Gıda Zeytinyağı – Mut – 30 Kasım 2025
