Çin, Talas Savaşı, Semerkand, Türkler, Abbasiler, Bağdat, Şam, Bizans, Osmanlı derken 1300’lü yıllarda artık kağıt, İtalya’da Ancona’ya bağlı Fabriano kentinde de görülmeye başlanmıştır… Kullanımı giderek yaygınlaştığı için, birbirine eş süreçler içinde, değişik ülkelerde, değişik yöntemler denenen ilerlemeler görülür…
Bursa, Edirne derken ele geçirilen yeni Türk başkenti İstanbul’da, bugün bile Kağıthane olarak bilinen yerde Fatih Sultan Mehmet döneminde kağıt üretimi yapılır…
İstanbul, kağıt üretimi yapılan yer olma özelliğini yüzlerce yıl korurken, ilerleyen yüzyıllarda artık batı ülkeleri sürekli ve düzenli üretim yapan işletmelerin doğacağı günlere doğru yaklaşmaktadır… Yeni arayışlar, değişik buluşlar, buhar gücüyle çalışan aygıtlar, gerilim elde edilip güç ileten teller derken sonunda yeni bir üretim çağı başlar 1800’lü yıllarda batıda…
Artık odunun öğütülüp belirli bir kıvama gelinceye dek pişirilip kağıdı oluşturacak temel ürünün üretimine geçilir, selüloz… Fransız bilimci Rene Antoine Ferchault de Reaumur ‘un öğütülmüş odundan kağıt üretme savını, Alman buluşçu Friedrich Gottlob Keller ile Kanada’da Charles Fenerty birbiriyle iletişim kurmaksızın benzer dönemde yaşama geçirmeye çalışırlar…
Onlar bunu sürekli-düzenli üretime dönüştüremeseler de artık çağdaş kağıdın nasıl elde edileceğinin bilgisi olgunlaşmaya başlamıştır…
Geleneksel kağıt üretim yöntemlerinden sonra artık Osmanlı topraklarında da buhar gücüyle çalışan çağdaş işletmeler ile kağıt üretimi yapılacaktır… Buharla çalışan ilk kağıt işletmesi 1846 yılında İzmir Halkapınar’da açılmış ancak kısa sürede batılılara verilen ayrıcalık baskılarından dolayı (kapitülasyon) kapatılmıştır… Bir sonraki işletme ise 1887 yılında İstanbul Beykoz’da Hamidiye Kağıt İşletmesi adıyla açılmış, ancak o da İstanbul’u ele geçiren batılı sömürge güçlerince 1915 yılında işlemez duruma getirilmiştir…
Artık 600 yıllık Osmanlı Ülkesi yerini küllerinden yeniden doğan Türkiye’ye bırakacak, yeni kurulan ülkenin de ilk işletmesi Kocaeli İzmit’te açılacaktır…
1889 yılında İstanbul’da doğan Mehmet Ali Kağıtçı, Heybeliada Mekteb-i İptidaisi, İstanbul Sutanisi, İstanbul Darülfünunu okullarını bitirdikten sonra kağıt üretimi bilimlerini öğrenmek üzere sırasıyla 1925 ‘de Almanya Hannover’e, 1926’da Fransa’da Lyon ile Metz kentlerine gidip buralardaki üretim işletmelerinde işçi olarak çalışır… Sonrasında yine Fransa Grenoble’de kağıt üretimi üzerine eğitim veren yüksek okula öğrenci olarak girip bu okulu 1927 yılında birincilikle bitirerek düşlerini, düşüncelerini gerçekleştirmek üzere ülkesine, ülkemize döner…
Uluslararası süreçlerden, ulusal ilk üretime
SEKA , TÜRKİYE SELÜLOZ VE KAĞIT İŞLETMELERİ…
Mehmet Ali Kağıtçı, 1929 yılında Kalkınma Bakanlığı (İktisat Vekaleti), 1932 yılında İş Bankası, son olarak da 1934 yılında Sümerbank ile gerçekleşen bilgileşim süreçleri sonunda, artık ülkemize ilk kağıt işletmesini kazandırmak adına iş başına gelebilecekti… Yapılan çalışmaların ardından, İzmit Sümerbank Kağıt ve Karton İşletmesi’nin temeli böylece 14 Ağustos 1934’te atıldı… Yaklaşık 2 yıl süren yapım aşaması sonrasında ilk deneme üretimi ise 18 Nisan 1936 ‘da gerçekleştirildi… Sürekli üretime ise 6 Kasım 1936’da geçildi…
1941 yılına gelindiğinde, kağıt üretimini başardığı işletmeden alınarak işine son verilen Mehmet Ali Kağıtçı, 1964 yılında başka bir kurumdan emekli olmak durumunda bırakıldı…
Olağanüstü çabalarla yurtdışında kağıt işletmelerinde çalışıp ayrıca birincilikle eğitim sürecini bitirip ülkesine dönen, ülkesinde kağıt üretiminin başlamasında başat olan Mehmet Ali Kağıtçı, kendi ülkesinde verilmesi gereken değeri göremese de yapmış olduğu yayınlar, başarmış olduğu çalışmalar ile işlerden dolayı, 1963 yılında Almanya’dan uluslararası ödüller aldı…
DEVAM EDECEK…
